Speelgoed is speelgoed, toch? Nou, niet helemaal. Er zit een groot verschil tussen passief en actief speelgoed. Passief speelgoed doet vooral zélf dingen: het geeft licht, maakt geluid of beweegt. Actief speelgoed daarentegen vraagt juist om creativiteit en inbreng van je kind. Dit noem je ook wel open-einde-speelgoed, omdat je kind er zelf alle kanten mee op kan. Wij raden altijd aan om zowel actief als passief speelgoed in huis te halen. Maar wat is precies het verschil? En hoe gebruik je beide soorten speelgoed?
Wat is het verschil tussen actief en passief speelgoed?
Het verschil tussen actief en passief speelgoed is dat passief speelgoed al een vooraf bepaald doel heeft. Je kind kan het maar op één specifieke manier gebruiken. Actief speelgoed daarentegen is op allerlei manieren in te zetten. Je kind kan dus zelf bepalen wat het speelgoed in dit specifieke spel moet worden. De ene keer is een speelzijde-doek een poppendekentje, dan weer een vangnet en een volgende keer een Superman-cape.
Wat is passief speelgoed?
Passief speelgoed is speelgoed waarbij het doel al vaststaat en de mogelijkheden beperkt zijn. Je kind is meer toeschouwer dan deelnemer. Denk aan:
- Een puzzel, waarbij er altijd maar één manier is om ‘m te leggen. Je kunt ‘m uit elkaar halen en dan opnieuw maken, maar that’s it.
- Een set rijgkralen die je alleen kunt gebruiken om aan een touw te rijgen (wél heel goed voor de fijne motoriek en om de pincetgreep te leren!).
- Een muziekinstrument op batterijen, dat direct al een liedje afspeelt als je enkel op een knop drukt.
- Een vormenstoof waarbij je kind de juiste vormpjes bij de juiste gaten zoekt en die erin laat vallen. Heel goed voor het ruimtelijk inzicht en om vormen en kleuren te herkennen, maar meer kun je er niet mee.
Het nadeel van passief speelgoed is dat het snel verveelt. Je kind weet na een tijdje hoe het speelgoed werkt en raakt er daardoor eerder op uitgekeken. Vaak trekt speelgoed dat geluid maakt en lichtjes afgeeft in het begin heel erg de aandacht en is je kind dan razend enthousiast. Maar na een tijdje heeft je kind meer oog voor andere dingen.
Maar… laten we passief speelgoed ook niet meteen afschrijven – het kan namelijk óók nuttig zijn.
Wat is actief speelgoed?
Actief speelgoed noemen we ook wel ‘open-einde-speelgoed’. Dit is speelgoed waar je kind zelf actief mee aan de slag moet gaan om het een doel te geven. Het is dan ook voor meerdere doelen te gebruiken; het spel staat niet vooraf vast. Het speelgoed kan alles zijn en worden, waardoor het je kind uitnodigt om er de eigen fantasie op los te laten. Er zijn oneindig veel mogelijkheden!
Voorbeelden van actief speelgoed zijn:
- Houten blokken. Daarmee kun je werkelijk alles maken. Van hoge torens tot complete dorpen, glijbanen, racecircuits of zelfs gerechten in je houten keukentje.
- Speelzijde. Met deze prachtige zijde doeken gaat een magische wereld voor je kind open. Gebruik ze als cape, om een tent mee te bouwen, als poppenkleding of zelfs als een graslandschap waarop je dieren kunnen grazen.
- Loose parts. Dit zijn kleine onderdelen die in elk spel goed van pas komen. Er zijn bijvoorbeeld houten poppetjes, steentjes, glinsterende diamanten en prachtige schelpen. Combineer ze met al het andere speelgoed dat je al hebt liggen.
- Stapelstein-stenen. Deze stenen zijn van 0 tot 9 jaar leuk en kun je zowel binnen als buiten gebruiken. Speel er een balanceerspel mee, bedenk een leuk overgooispel of gebruik ze om ergens op te klimmen. Alles kan!
- Sensorische pittenzakjes . Het zal je verbazen wat je kind allemaal met deze kleine zakjes weet te bedenken. Ze zijn superleuk om mee over te gooien, om als stapstenen te gebruiken, om mee te sjoelen en voor nog heel veel meer doelen.
- Magnetische tegels. Wie kent ze niet: de Connetix-tegels? Deze vrolijk gekleurde doorzichtige tegels zijn niet voor niets op veel kinderdagverblijven een grote hit. Je kind kan er de mooiste bouwwerken mee maken. En er zijn zelfs te gekke magnetische knikkerbanen.
- Houten regenbogen. Deze mooie regenbogen staan niet alleen te gek op de commodeplank. Je kind kan er ook mooie grondtekeningen, bouwwerken en spellen mee bedenken. Kijk maar eens bij onze 15 spelvoorbeelden met Grimm’s-regenbogen .
Actief speelgoed stimuleert de fantasie, moedigt creativiteit aan en laat je kind zelf het spel bedenken. Ook leuk is dat het speelgoed met je kind meegroeit, doordat het zoveel mogelijkheden biedt. Daardoor blijft het lang interessant. Plus: je kunt actief speelgoed heel goed mixen of juist met passief speelgoed combineren.
Waarom is actief speelgoed het beste?
Actief speelgoed maakt actieve kinderen, en passief speelgoed maakt juist passieve kinderen. Actief speelgoed daagt je kind uit en biedt meer ontwikkelingsvoordelen dan passief speelgoed. Doordat er geen vooraf bepaald doel is, kan je kind er veel meer mee doen en daagt het speelgoed uit. Ook leert je kind er veel van dat het zelf het spel moet vormgeven.
Actief speelgoed heeft bijvoorbeeld deze voordelen:
- Het nodigt uit tot creatief spel. Je kind wordt gestimuleerd om zelf de mogelijkheden van het speelgoed in te zien en er van alles mee te bedenken.
- Dit speelgoed draagt bij aan het probleemoplossend vermogen. Je kind moet zelf ontdekken hoe iets werkt.
- Dit speelgoed draagt bij aan de concentratie, doordat je kind zelf actief tijd en moeite in het speelgoed moet steken om een resultaat te bereiken. Ook raakt je kind niet afgeleid door geluidjes, licht, etc. Bij passief speelgoed op batterijen is dat soms wel het geval.
- Het speelgoed blijft langer leuk; je kind raakt er niet snel op uitgekeken doordat het speelgoed zich voor zo veel verschillende spellen leent.
- Je kind raakt minder snel overprikkeld doordat er weinig prikkels uit het speelgoed zelf komen. Sensorisch speelgoed is hier al helemaal ideaal voor. En laten we wel wezen: ook voor jou als ouder is het best fijn dat het speelgoed van zichzelf niet lawaaierig is.
- Het is duurzaam speelgoed in die zin dat het lang leuk blijft en vaak tijdloos is. Daardoor hebben zelfs volgende generaties er nog plezier van.
Kortom: wil je dat je kind zich ontwikkelt en lekker lang speelt zonder na twee minuten al “Ik vervéél me” te roepen? Dan is actief speelgoed perfect. Bekijk ons blogs maar eens om de vele mogelijkheden van het speelgoed te ontdekken.
Maar ook passief speelgoed is goed
Dat actief speelgoed heel goed is voor kinderen, betekent niet dat je passief speelgoed helemaal uit de speelhoek moet verbannen. Liever niet zelfs! Ook passief speelgoed heeft zo zijn voordelen. Zeker als je kiest voor passief Montessori-speelgoed . Het belangrijkste is dat je met dit speelgoed soms specifieke vaardigheden kunt oefenen. Zo zijn rijgkralen ideaal voor je kind om met de pincetgreep te oefenen. Een puzzel helpt om logisch na te denken en vormen te leren herkennen. En met een houten kralenbal stimuleer je de zintuiglijke ontwikkeling van de allerjongsten.
Bovendien leert je kind met passief speelgoed om een uitdaging aan te gaan en een bepaald doel te bereiken. Dat zie je bijvoorbeeld bij rijgkralen (alle kralen aan een ketting krijgen) en bij vormenstoven (alle vormen in de stoof zien te duwen). Het geeft je kind voldoening als dit lukt. En als er iets misgaat, merkt je kind dat ook direct en leert je kind daar een oplossing voor te vinden..
Dus haal zeker óók passief speelgoed in huis. De truc is om actief en passief speelgoed te combineren. Laat je kind bijvoorbeeld speelzijde en loose parts in combinatie met een vormenstoof gebruiken zo vaardigheden te leren. Of laat je kind de leuke Paw Patrol-poppetjes combineren met houten blokken. Opties genoeg!
Tip: ga uit van de 80/20-regel
Nee, niet de 80/20-regel waarbij je niet te veel friet en wel genoeg groenten moet eten. We bedoelen dat de ideale speelhoek voor 80% uit actief en voor 20% uit passief speelgoed bestaat. Waarom? Omdat actief speelgoed de basis vormt voor creatief spel, maar passief speelgoed nuttig is om specifieke vaardigheden te oefenen.
En vooruit, soms is passief speelgoed ook gewoon onweerstaanbaar leuk. Denk maar aan die ene teddyzachte knuffel of de Paw Patrol-poppetjes waar je kind op slag verliefd op was in de winkel. Soms is het ook gewoon leuk om dat te kopen, zo lang je niet te vaak je kind op zoiets trakteert. Haal bijvoorbeeld alleen de poppetjes van Paw Patrol in huis en combineer die met magnetische tegels en houten blokken.
Bonustip: rouleer het speelgoed regelmatig. Berg een deel van het speelgoed op, zodat je kind niet overweldigd raakt door de grote hoeveelheid speelgoed wat in de speelhoek staat. En wissel regelmatig af met wat je neerzet. Zo blijft het speelgoed “nieuw” en uitdagend. Bekijk ook onze tips voor toy rotation.
Bestel het leukste passieve én actieve speelgoed bij Studio Bambacht
Bij Studio Bambacht vind je een groot assortiment aan speelgoed dat zowel de fantasie als de ontwikkeling van je kind prikkelt. Hier zit je goed voor zowel open einde-speelgoed, zoals magnetische tegels, loose parts, houten blokken en de mooie Stapelstein-stenen, maar ook voor leerzaam passief speelgoed. Shop snel jouw favoriete speelgoeditems.
Bestel je op een werkdag vóór 16.00 uur? Dan gaat je bestelling vandaag nog op de post. (Voor bestellingen met gepersonaliseerde items geldt een iets langere levertijd.)
Veelgestelde vragen over passief speelgoed
Wat doet passief speelgoed?
Passief speelgoed zorgt voor entertainment zonder dat je kind zich er al te veel voor hoeft in te spannen. Ook hoeft je kind niet zelf het spel te bedenken; dat is al bepaald door het speelgoed zelf. Passief speelgoed, zoals montessori-speelgoed, kan nuttig zijn om specifieke vaardigheden te ontwikkelen, zoals de fijne motoriek of het probleemoplossend denken.
Wat is leuk passief speelgoed voor een baby?
Voor een baby is leuk passief speelgoed bijvoorbeeld een rammelaar, een eenvoudige vormenpuzzel of een knisperboekje. Hiermee oefent je baby met grijpen, voelen en kijken. Dat is met name goed voor de sensorische ontwikkeling.
Wat is het verschil tussen open en gesloten speelgoed?
Het verschil is dat open speelgoed nog geen vastgesteld doel heeft; je kind bepaalt zelf hoe het dit speelgoed wil gebruiken. Gesloten speelgoed daarentegen kun je maar op één vaste manier gebruiken. Daardoor prikkelt het de fantasie van je kind minder. Gesloten speelgoed kan wel heel nuttig zijn om bepaalde vaardigheden, zoals de fijne motoriek, te trainen.
Meer blogs
Actief speelgoed vs. passief speelgoed: wat is het verschil?
Interactief voorlezen
